Công tác DS-KHHGĐ huyện Minh Long một năm nhìn lại

Trong năm 2020, tuy có ảnh hưởng của 2 đợt dịch Covid-19, đội ngũ Chuyên trách dân số xã chưa được vào biên chế và phụ cấp bị cắt giảm, nhưng công tác Dân số- kế hoạch hoá gia đình( DS-KHHGĐ) ở huyện Minh Long đã phấn đấu đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ.

Ngay từ đầu năm, Trung tâm Y tế huyện (TTYT) đã tham mưu UBND huyện ban hành quyết định phân khai chỉ tiêu, kế hoạch về công tác DS-KHHGĐ giao cho từng xã . Tham mưu công văn hướng dẫn các xã kiện toàn ban chỉ đạo, đến nay ở 5/5 xã đều đã kiện toàn Ban chỉ đạo công tác DS-KHHGĐ cấp xã.

Công tác phối hợp giữa TTYT huyện đối với các ngành, hội, đoàn thể liên quan như: Phòng y tế, huyện Đoàn, hội Liên hiệp phụ nữ, hội Nông dân, Uỷ ban Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam, Hội cựu chiến binh, Liên đoàn lao động huyện, phòng giáo dục, Trung tâm truyền thông- VH-TT huyện, phòng Văn hoá- thông tin, trường THPT huyện gặp rất nhiều thuận lợi. TTYT huyện và từng ngành, đoàn thể trên đã ký kế hoạch liên tịch, hợp đồng trách nhiệm ngay từ đầu năm trong công tác chỉ đạo theo ngành dọc và phối hợp tuyên truyền hàng quý và nhân các đợt chiến dịch SKSS/KHHGĐ, ngày Dân số Thế giới 11/7, Chiến dịch khám sàng lọc sức khỏe người cao tuổi; truyền thông hưởng ứng ngày tránh thai Thế giới, ngày Quốc tế người cao tuổi và ngày Quốc tế trẻ em gái năm 2020. Đặc biệt, đối với Trung tâm truyền thông- VH-TT huyện, TTYT đã ký kết hợp đồng trách nhiệm thực hiện chuyên mục Dân số & Phát triển, mỗi tháng phát sóng 01 lần vào tối chủ nhật tuần thứ 4 hàng tháng và phát lại vào sáng hôm sau bằng hai thứ tiếng Kinh và Hre (đây là năm thứ 12 thực hiện chuyên mục này). Phối hợp Trung tâm truyền thông- VH-TT huyện treo 40 tấm băng rôn các trục đường chính ở huyện, trang trí xe hoa cổ động, phát băng tuyên truyền trong đợt chiến dịch SKSS/KHHGĐ, ngày Dân số Thế giới 11/7, Tháng hành động Quốc gia về dân số và Ngày Dân số Việt Nam 26/12.

Tập huấn nâng cao năng lực cho đội ngũ chuyên trách và cộng tác viên

TTYT đã xây dựng kế hoạch tuyên truyền, hướng dẫn các xã lên lịch hàng tháng, quý mở rộng và đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, tư vấn đến các đối tượng tại hộ gia đình. Đây là kênh truyền thông trực tiếp và là vũ khí chủ lực nhằm nâng cao nhận thức của đối tượng hưởng ứng với chương trình; Năm 2020, đội ngũ cộng tác viên ở cơ sở trực tiếp đến gặp đối tượng tuyên truyền vận động được 4.290 lần; Tại 5 xã có 80 lần tổ chức họp dân, nói chuyện chuyên đề về nội trọng tâm Nghị quyết 21-NQ/TW năm 2017 về công tác dân số trong tình hình mới, Mô hình can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; Đề án chẩn đoán sàng lọc trước sinh và sơ sinh, Mô hình khám sức khỏe vị thành niên và tư vấn tiền hôn nhân, phòng chống tệ nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết; Đề án chăm sóc sức khỏe người cao tuổi. Trong năm 2020, cấp phát  14.000 tờ rơi, 300 tờ áp phich, 156 tập chuyên đề DS-KHHGĐ vùng sâu vùng xa, 05 cuốn sổ tay tuyên truyền, 05 cuốn tài liệu một số văn bản về Dân số, 10 cuốn tài liệu về dân số và phát triển, 10 băng đĩa tuyên truyền các mô hình, đề án. Năm 2020, cộng tác trên cổng thông tin điện tử của sở Y tế được 15 tin, bài; Cộng tác đăng trên Cổng thông tin điện tử huyện 60 bài, 12 tin; Cộng tác với Trung tâm truyền thông- VH-TT huyện 45 bài, 26 tin.

TTYT phối hợp UBND các xã, các trường học trên địa bàn tổ chức 45 buổi nói chuyện chuyên đề về “Thực trạng và nguyên nhân của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào DTTS; Hệ lụy của việc tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; Hình thức xử phạt trong tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; Sức khỏe sinh sản Vị thành niên và hậu quả về hành vi tình dục sớm, các bệnh lây truyền qua đường tình dục” với hơn 2.800 người dân, học sinh và Thầy cô giáo tham dự.

Tuyên truyền các Đề án, mô hình công tác dân số tại cơ sở

Thực hiện Nghị định 39/2015/NĐ-CP, TTYT đã ban hành công văn đề nghị Ban dân số các xã rà soát số phụ nữ thuộc hộ nghèo là người dân tộc thiểu số sinh con đúng chính sách dân số từ 01/11/2019- 30/11/2020, hướng dẫn xã làm thủ tục đã cấp tiền cho 4 trường hợp ( từ năm 2015 đến nay đã cấp tiền cho 124 trường hợp, mỗi trường hợp được nhận 2.000.000 đồng).

Về kho dữ liệu điện tử, có 98% cộng tác viên DS-KHHGĐ cập nhật thường xuyên thông tin vào sổ hộ gia đình; trên 98% thông tin biến động DS-KHHGĐ được thu thập, cập nhật thường xuyên ở cấp cơ sở; Kho dữ liệu điện tử hoạt động an toàn,  thường xuyên cập nhật thông tin biến động, đồng bộ dữ liệu và lập được báo cáo thống kê chuyên ngành DS-KHHGĐ điện tử, thay thế hoàn toàn báo cáo giấy nhằm cung cấp thông tin dữ liệu DS-KHHGĐ theo yêu cầu, phục vụ kịp thời việc xây dựng kế hoạch hàng năm.

TTYT tổ chức 01 lớp tập huấn nâng cao năng lực truyền thông cho cán bộ Chuyên trách và Cộng tác viên dân số toàn huyện ( 62 người) về các nội dung mới của Chính sách DS-KHHGĐ. Tham mưu Ban Chỉ đạo Công tác DS-KHHGĐ huyện Minh Long tổ chức hội nghị triển khai các văn bản của Chính phủ về công tác dân số trong tình mới, có trên 60 đại biểu là cán bộ Cấp ủy Đảng, Chính quyền, thành viên BCĐ công tác dân số huyện, các đồng chí là lãnh đạo các ngành, đoàn thể từ huyện đến xã, Trưởng các khoa chuyên môn của TTYT huyện, Trạm trưởng trạm y tế các xã trong huyện tham dự. Nhờ đẩy mạnh công tác phối hợp, tuyên truyền vận động trong năm 2020, kết quả thực hiện biện pháp tránh thai toàn huyện đã đạt và vượt kế hoạch tỉnh giao; Theo kết quả điều tra, rà soát đến cuối tháng 12/2020, toàn huyện có 12/31 thôn không có người sinh con thứ 3 trở lên trong năm 2020; Có 02 thôn không có người sinh con thứ 3 trở lên ( từ 4 năm liền trở lên, tính từ mốc 31/12/2019 trở về trước) đã được Sở Y tế khen thưởng, Tỷ lệ cặp vợ chồng trong độ tuổi thực hiện biện pháp tránh thai hiện đại đạt 76,42 %, tăng hơn cùng kỳ 1,25%.

Năm 2020, TTYT đã tổ chức 01 đợt chiến dịch chăm sóc sức khoẻ sinh sản/KHHGĐ. Kết quả: Gói dịch vụ KHHGĐ: đạt 90% KHCD, đạt 65% KH năm; Gói dịch vụ phòng chống VNĐSD, số lượt phụ nữ đến khám đạt 105% KHCD năm.

TTYT chỉ đạo các xã rà soát số phụ nữ mang thai trên địa bàn theo biểu mẫu để huyện tổng hợp. Phối hợp tuyên truyền những lợi ích của việc sàng lọc trước sinh và sơ sinh cho phụ nữ mang thai, vận động đối tượng khi sinh đẻ đến cơ sở Y tế huyện tổ chức thực hiện lấy máu gót chân cho trẻ sơ sinh kịp thời sau 48 tiếng theo quy định. Năm 2020, Sàng lọc sơ sinh 10 cas đạt 13,16%; Sàng lọc trước sinh 26 cas đạt 28,57%.

Hội nghị chia sẻ kinh nghiệm trong học tập và rèn luyện của các cháu gái trong gia đình sinh con một bề

Mô hình can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh được huyện quan tâm và coi trọng; TTYT đã tổng hợp và hướng dẫn các xã rà soát danh sách trẻ em sinh ra trong toàn huyện, kết hợp triển khai các văn bản quy định nghiêm cấm việc lựa chọn giới tính bởi những phong tục tập quán lạc hậu ảnh hưởng đến bất bình đẳng giới trong xã hội. Trong năm 2020 toàn huyện có 224 trẻ em sinh ra, Trong đó 123 trẻ em nam, 101 trẻ em gái. Tỷ số giới tính khi sinh 121,78 nam/100 nữ. TTYT đã tổ chức hội nghị chia sẻ kinh nghiệm của phụ nữ sinh con một bề là gái và trẻ em gái trong gia đình sinh con một bề năm 2020 tham dự hội nghị có 40 đại biểu ( gồm 20 phụ nữ và 20 trẻ em gái có thành tích trong học tập). Chuẩn bị Tổ chức ra mắt 01 câu lạc bộ “ Các bạn gái tiêu biểu” tại trường THCS xã Long Hiệp.

 Đặc biệt, một mô hình tự phát của huyện Minh Long là xây dựng ra mắt Câu lạc bộ “Thực hiện chính sách Dân số - KHHGĐ”. Đã thành lập được 24 câu lạc bộ tại 24 thôn ở 5 xã. Nội dung sinh hoạt của các câu lạc bộ là toàn bộ nội dung về Chính sách dân số-KHHGĐ của Đảng và Nhà nước ban hành.

Năm 2020 là năm thứ 3 tổ chức triển khai Đề án Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi trên địa bàn huyện. TTYT đã tổ chức 03 lớp tập huấn: Lớp tập huấn nâng cao năng lực chăm sóc sức khỏe người cao tuổi cho Y tế cơ sở có 60 cán bộ Y tế tuyến huyện và tuyến xã tham dự; Lớp tập huấn nâng cao năng lực chăm sóc sức khỏe người cao tuổi cho Tổ tình nguyện viên cấp xã có 25 đại biểu tham dự; Lớp đào tạo, tập huấn chuyển giao kỹ thuật chuyên ngành lão khoa cho cán bộ tuyến Y tế cơ sở do Y tế tuyến huyện chuyển giao có 30 đại biểu là Y tế tuyến xã. Mỗi xã có 4 CLB, 5/5 xã tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tại thôn theo định kỳ hàng quý. Sinh hoạt tổ tình nguyện viên chăm sóc sức khỏe người cao tuổi hàng tháng. Trung tâm Y tế huyện tổ chức khám sức khỏe cho người cao tuổi 5/5 xã, có 1.150 người cao tuổi được khám và cấp phát thuốc miễn phí, lập hồ sơ theo dõi sức khỏe người cao tuổi tại Trạm Y tế.

Chi cục DS KHHGĐ tỉnh về giám sát tại huyện Minh Long

Bước vào năm 2021, tiếp tục triển khai kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khoá XII về Công tác dân số trong tình hình mới; Tham mưu cho UBND huyện ban hành các công văn, kế hoạch thực hiện Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 theo Quyết định số 1679/QĐ-TTg ngày 22/11/2019 của Thủ tướng Chính phủ; Quyết định số 314/QĐ-TTg ngày 28/02/2020 của Chính phủ về phê duyệt Kế hoạch “ Nâng cao năng lực nghiên cứu về dân số và phát triển đến năm 2030”; Quyết định số 537/QĐ-TTg ngày 17/4/2020 của Chính phủ về phê duyệt Chương trình truyền thông dân số đến năm 2030; Quyết định số 1579/QĐ-TTg ngày 13/10/2020 của Chính phủ về phê duyệt Chương trình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi đến năm 2030; Quyết định số 1848/QĐ-TTg ngày 19/11/2020 của Chính phủ về phê duyệt Chương trình củng cố, phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ kế hoạch hóa gia đình đến năm 2030; Quyết định số 1999/QĐ-TTg ngày 07/12/2020 của Chính phủ về phê duyệt Chương trình mở rộng tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh và sơ sinh đến năm 2030; Quyết định số 2259/QĐ-TTg ngày 30/12/2020 của Chính phủ về phê duyệt Chương trình củng cố, phát triển hệ thống thông tin chuyên ngành dân số đến năm 2030; Mong rằng trong thời gian tới, 5/5 cán bộ Chuyên trách dân số sẽ được xét tuyển vào viên chức Trạm y tế xã; Các cấp ủy Đảng, Chính quyền quan tâm lãnh, chỉ đạo và đầu tư kinh phí, đặc biệt là nguồn kinh phí hỗ trợ của UBND huyện Minh Long thì công tác DS-KHHGĐ của huyện sẽ đạt, vượt chỉ tiêu tỉnh giao và Nghị quyết đại hội huyện Đảng bộ lần thứ XIX đề ra.