Minh Long giữ lửa dân ca, dân nhạc của đồng bào H’re

Cũng như người Hre ở huyện Ba Tơ và Sơn Hà, người H’re ở Minh Long có nền văn hóa truyền thống vô cùng phong phú. Trong đó phải kể đến làn điệu Ca choi, Ta lêu cùng các loại nhạc cụ dân tộc được biểu diễn trong các dịp lễ hội đặc sắc. Thế nhưng, qua thời gian, âm nhạc dân tộc đang đứng trên bờ vực bị mai một. Trước tình hình này, chính quyền huyện Minh Long đã thực hiện nhiều giải pháp bảo tồn, gìn giữ và phát huy ngọn lửa văn hóa của người Hre. Trong đó, chú trọng truyền bá, khơi dậy niềm đam mê văn hóa dân tộc cho thế hệ thanh niên H’re. Đây là yếu tố quan trọng giúp cho các làn điệu dân ca sống mãi khi các nghệ nhân lớn tuổi am hiểu về văn hóa truyền thống dần vắng bóng.

...Ơi bà con ơi, mình cùng vui ngày đổi mới,  chúng ta cùng hợp tác làm ra lúa gạo... chúng ta làm ra lúa gạo, góp cho cách mạng, để cách mạng sớm thắng lợi... Bây giờ bà con làm ăn sướng hơn, vì đã có Đảng lãnh đạo... Lêu lêu lêu lêu lêu lêu.

Đó là giai điệu Ta lêu gần gũi, ngọt ngào của bà Đinh Thị Đê ở xã Thanh An, huyện miền núi Minh Long. Bằng tình yêu và lòng say mê với dân ca của dân tộc mình, từ lúc còn nhỏ, bà Đinh Thị Đê đã tự mài mò, học hỏi những làn điệu Ca choi, Ta lêu từ người mẹ, người bà của mình. Đến năm 17 tuổi, bà đã trở thành người hát hay đàn giỏi có tiếng trong vùng. Với bà, làn điệu dân ca của dân tộc mình là kho báu văn hóa, món ăn tinh thần không thể thiếu cần được bảo tồn, gìn giữ. Bà Đinh Thị Đê, xã Thanh An chia sẻ: Tôi biết hát từ năm 17 tuổi, ông bà dạy lại cho tôi. Rồi tôi nhớ, tôi giữ miết tới bây giờ. Tôi cũng dạy mấy đứa nhỏ hát. Tôi mong lớp trẻ biết hát ca chôi, ta lêu để giữ gìn suốt đời.

Bà Đinh Thị Đê là người hát Ta lêu rất hay

Văn hóa của người H’re rất phong phú và đa dạng, ngoài các làn điệu dân ca Ca Chôi, Ta Lêu mượt mà, thắm tình, còn có rất nhiều nhạc cụ, như đàn Ka Râu, Chinh Ka la, đàn Rơ đoang, đàn Brook… Với sự say mê của mình, bà luôn được chọn đi biểu diễn nhiều nơi. Bằng vốn hiểu biết của mình, bà luôn nhiệt tình hướng dẫn từng câu hát, điệu ru của người Hre cho lớp trẻ yêu thích văn hóa truyền thống của dân tộc mình. Anh Phạm Văn Sin, xã Thanh An cho biết: Bà Đê hát ca chôi rất hay, chơi đàn Ka Râu cũng rất hay. Tôi là lớp trẻ, tôi cũng rất đam mê với các làn điệu ca choi, ta lêu của người Hre mình. Chiều chiều tôi thường qua nhà bà Đê để học hát, để sau này cũng giữ lại bản sắc đẹp của người Hre.

Bà Đinh thị Đê thường truyền dạy lại cho lớp trẻ các làn điệu Ca choi, Ta lêu

Những người trẻ am hiểu và biết chơi các nhạc cụ dân tộc như bà Đê hiện giờ còn lại rất ít. Để khơi lại niềm đam mê trong các thế hệ thanh niên, huyện Minh Long đã phối hợp tổ chức các lớp truyền dạy dân ca và sử dụng nhạc cụ truyền thống dân tộc Hre. Bên cạnh đó, huyện Minh Long cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền để mỗi người dân nâng cao được nhận thức về giá trị văn hoá truyền thống của dân tộc; tổ chức giao lưu văn hoá văn nghệ giữa các địa phương trong huyện, tạo được mối quan hệ tinh thần đoàn kết, góp phần giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc Hre. Ông Nguyễn Văn Bảy - Phó Chủ tịch UBND huyện Minh Long cho biết: Nhằm phát huy bản sắc văn hóa dân tộc hre, trong thời gian đến huyện sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, đồng thời tập trung chỉ đạo các cấp các địa phương và sẽ tiếp tục mở các lớp ca lêu, ca choi, cồng chiêng cho các em học sinh, cho các lớp thanh niên trong đồng bào hre. Chỉ đạo cho các địa phương xây dựng đội văn nghệ quần chúng, sẽ phục vụ các làng điệu dân ca Hre, cồng chiêng tại các dịp lễ tết, lễ hội để nhằm lưu giữ, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

Theo thời gian, dòng nhạc dân gian của người Hre đang lắng đọng, mai một đi nhiều. Để văn hóa truyền thống không dần phai nhòa, thì huyện Minh Long cũng đang có nhiều kế hoạch, định hướng để bảo tồn và phát huy văn hóa một cách bền vững./.