Những cộng tác viên dân số tâm huyết ở huyện Minh Long

Phần lớn người dân thôn Làng Ren, xã Long Môn (huyện Minh Long) đều yêu mến anh Đinh Ra Ghin. Những đóng góp âm thầm của anh trong 18 năm làm CTV dân số là rất rõ. Trong suốt thời gian ấy, anh đã vượt qua nhiều khó khăn như địa bàn rộng, dân cư rãi rác, trình độ dân trí không đồng đều; phong tục, tập quán của địa phương còn lạc hậu, nhất là quan niệm về sinh con trai để nối dõi tông đường vẫn còn nặng nề trong một bộ phận dân cư…Chia sẻ kinh nghiệm làm thế nào để gắn bó với công việc lâu như thế, anh Ghin cho rằng phải yêu nghề, tâm huyết với nghề thì mới gắn bó lâu dài được. Việc tuyên truyền về công tác dân số phải bằng cái tâm, cái tình, thật khéo léo, tế nhị để không chỉ chị em phụ nữ hiểu mà người chồng cũng hiểu, cùng có trách nhiệm thực hiện chính sách DS-KHHGĐ. Tuyên truyền kiến thức về sức khỏe sinh sản, KHHGĐ, vấn đề sàng lọc trước sinh và sơ sinh, hệ lụy tảo hôn được anh thực hiện không chỉ trên hội trường, hội nghị mà có lúc “gặp đâu tuyên truyền đấy” như trên đường cùng nhau đi chợ, lúc cấy hái, mùa màng…18 năm qua, anh Ghin vẫn miệt mài với công việc “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”. Nhờ đó, các chỉ tiêu về DS-KHHGĐ mà xã giao, thôn đều đạt và vượt, nhiều năm liền thôn Làng Ren không có người sinh con thứ ba… Không những thế, tư tưởng trọng nam khinh nữ từng bước được đẩy lùi; phần lớn người dân đã hiểu và chấp nhận mô hình gia đình 02 con.

Phụ nữ thôn Kỳ Hát tham gia buổi tuyên truyền

Cũng là CTV như anh Ghin, anh Đinh Kim có tới 20 năm làm CTV dân số tại thôn Gò Chè, xã Long Sơn. Tham gia làm CTV, anh Kim luôn đi đầu trong các phong trào và làm gương cho người khác noi theo. Với những kinh nghiệm tích lũy trong thời gian dài làm công tác DS-KHHGĐ, anh Kim đã biết cách vượt qua khó khăn để thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao. Tất cả người dân, nhất là các cặp vợ chồng đang trong độ tuổi sinh đẻ đều được tuyên truyền, hướng dẫn thực hiện các đề án, mô hình về công tác dân số. Anh kết hợp chặt chẽ với Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân… để tạo ra “sức mạnh tập thể” tuyên truyền dưới nhiều hình thức như: nói chuyện, phát tờ rơi, sách báo, tạp chí về dân số; đóng kịch, xây dựng các tiểu phẩm lồng ghép nội dung và thông điệp liên quan đến DS-KHHGĐ trong các buổi diễn văn nghệ quần chúng… từ đó, góp phần giảm nhanh tỷ lệ sinh, nâng cao chất lượng cuộc sống của bà con nhân dân.

Thôn Dục Ái (nay là thôn Hà Xuyên), xã Long Hiệp hiện có tới 99% số nhân khẩu là đồng bào dân tộc Hre: Điều kiện kinh tế còn nghèo, trình độ dân trí người dân chưa cao, nhưng công tác dân số - KHHGĐ ở đây thật sự là một điểm sáng, với sự tham gia đầy nhiệt huyết của chị Đinh Thị Gởi, 14 năm làm CTV dân số, chị phối hợp với cán bộ chuyên trách dân số, các ban, ngành, đoàn thể của xã tổ chức tuyên truyền nhóm nhỏ; tư vấn tại hộ gia đình; sinh hoạt các câu lạc bộ tiền hôn nhân, câu lạc bộ thực hiện chính sách dân số ...; giao lưu, tọa đàm về DS-KHHGĐ dành cho các cặp vợ chồng, cũng như vận động người dân tích cực tham gia các hoạt động nâng cao chất lượng dân số như: khám và tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân; chăm sóc sức khỏe sinh sản cho trẻ vị thành niên, thanh niên; sàng lọc trước sinh, sàng lọc sơ sinh để kịp thời phát hiện dị tật thai nhi nếu có và có phương pháp xử lý tốt nhất. Hằng năm, tỷ lệ sử dụng các biện pháp tránh thai tại Dục Ái đều đạt 100% số chỉ tiêu giao; nhiều năm liền thôn không có người sinh con thứ ba trở lên. Chị Gởi cho biết: " Trước đây, theo phong tục mỗi khi sinh, các thai phụ tự sinh ở nhà. Hủ tục lạc hậu ấy đã cướp đi sinh mạng của nhiều trẻ sơ sinh và thai phụ, trở thành nỗi ám ảnh không dứt của phụ nữ Hre nơi đây. Nhưng đến nay, nhờ được tuyên truyền, giáo dục về các chính sách DS-KHHGĐ, nhất là việc tư vấn lợi ích của sinh đẻ tại các cơ sở y tế trong việc bảo đảm sức khỏe cho cả mẹ lẫn con, hủ tục xưa kia được xóa bỏ".

Một buổi tuyên truyền tại thôn Làng Ren

Kỳ Hát là thôn xa nhất của xã Long Mai, có 348 nhân khẩu sinh sống, trong đó, người dân tộc Hre chiếm đến 98%. Trước đây, tình trạng tảo hôn diễn ra phổ biến, việc người dân thích gả con cái lấy vợ, lấy chồng sớm vẫn còn tồn tại trong một bộ phận không nhỏ khiến việc tuyên truyền, vận động người dân thực hiện công tác DS-KHHGĐ gặp rất nhiều khó khăn. Muốn giải những bài toán đó, CTV dân số Đinh Thị Lâm chọn cách tìm hiểu hoàn cảnh từng gia đình trong thôn để có cách tuyên truyền công tác DS-KHHGĐ phù hợp. Bên cạnh đó, hằng tháng chị Lâm phối hợp các ban, ngành, đoàn thể đến gặp đối tượng nhằm tuyên truyền, vận động với nhiều hình thức như: họp nhóm, tư vấn, phát tờ rơi, phát thanh… Với vấn đề tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, từ khi triển khai Mô hình can thiệp giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống với các hoạt động tuyên truyền tích cực đã giúp người dân nhận thức được việc kết hôn chung dòng máu ảnh hưởng như thế nào đến thế hệ con cháu. Là người địa phương, nắm rõ từng đối tượng nên khi thấy có gia đình nào có ý định cho con cái kết hôn khi chưa đến tuổi quy định của Nhà nước, chị Lâm đến tuyên truyền, giải thích để họ hiểu và dừng ý định đó lại. Nhờ 17 năm nhiệt tình với công việc, đến nay, 85% số cặp vợ chồng ở Kỳ Hát thường xuyên áp dụng các biện pháp tránh thai; tỷ lệ sinh giảm dần; phụ nữ mang thai tham gia sàng lọc trước sinh và sinh đẻ tại cơ sở Y tế, sàng lọc sơ sinh, công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi được triển khai tuyên truyền… và xu hướng thích sinh nhiều con đã thay đổi bằng mô hình gia đình ít con để có thời gian chú tâm phát triển kinh tế, góp phần nâng cao chất lượng dân số.

Đình Toàn